Venus to Squeeze and her Sister

2 jaar geleden heb ik een idee, dat ik al heel lang koesterde, in de materie omgezet, om precies te zijn knalroze siliconen. Dit beeldje gaf ik de titel 'Venus to Squeeze'. Het betreft een hypermoderne squeezie, een soort stressbal, maar dan in de prachtige ronde vormen van deze oermoeder. Dit beeldje is geïnspireerd op de Venus van Willendorf, waar ik een replica van heb. Het beeldje wordt gedateerd tussen 24.000 en 22.000 v.Chr. (!) Zie: https://www.pact23.com/venus-to-squeeze/

 

 

Venus to Squeeze, siliconen, Pact23.com

 

 

 

 

Tijdens de vorige expositie in de Bergkerk heb ik Venus to Squeeze geïntroduceerd. Het was de bedoeling dat je haar echt in je handen zou kunnen nemen, zoals dat met squeezies gaat. Het materiaal is daarvoor ook prima geschikt. Omdat het gieten van siliconen echter een complex precisie-werk is, ontstonden er blaasjes aan de achterkant van het beeldje en kan ze dus nu alleen bewonderd worden. 

 

Venus to Squeeze, siliconen, Pact23.com

 

 

 

 

Ook dit jaar laat ik me door de Venus van Willendorf inspireren. Dit keer besloot ik haar eerst te camoufleren, ik laat 2 foto's zien om duidelijk te maken wat ik bedoel:

 

Venus van Willendorf

Venus met camouflage

 

De camouflage die ik hier gebruikt heb, houdt verband met het leger. Als je goed kijkt zie je de figuur van de Venus van Willendorf hier als het ware in verpakt zitten. Je zou haar hier dan ook kunnen beschouwen als een gecamoufleerde Venus. In wezen is zij dat ook door de tijd heen geweest. Het vrouwelijk goddelijke en vrouwelijke archetypen zijn immers door de geschiedenis meer en meer verdrongen door het mannelijk goddelijke en mannelijke archetypen. Oeroude mythen zoals Enoema Elisj (Eng: Enuma Elish) uit de Babylonische literatuur, die vermoedelijk in de 13e eeuw voor Chr. al werd geschreven, alsook  de Bijbelse mythen getuigen van 'a men's world'. 

Mijn autonome kunst gaat deels over deze ontwikkelingen en machts-verschuivingen in de geschiedenis, die ook in de kunstgeschiedenis waar te nemen zijn. Vaak gaan er dan ook jaren van studie en onderzoek vooraf aan het maken van nieuwe kunstwerken. Bronnen-onderzoek maakt daar deel van uit.  Dit is ook de reden dat ik veel schrijf als parallelle activiteit naast het maken van autonoom werk. Ik verwijs naar de vele blogs, die ik schreef in verband met het thema, dat ik hier aansnijd.

https://pact23.blogspot.com/2022/02/eaten-by-moon-tekst-en-toelichting.html

https://pact23.blogspot.com/2022/06/ideologie-filosofie-en-politiek-een.html

https://pact23.blogspot.com/2022/10/lijnen-trekken-tussen-2-punten.html

https://pact23.blogspot.com/2022/11/geschenken-van-de-maan-dromen-en.html

 

Wordt vervolgd.

 

Venus voor Vrede

 

 

 

Venus van Willendorf

 

Het beeldje hierboven herken je misschien wel, het is de Venus van Willendorf, een beeldje dat me al eerder inspireerde. 2 jaar geleden was dit namelijk ook het geval, het werk Venus to Squeeze is daaruit ontstaan, zie: https://www.pact23.com/venus-to-squeeze/

De Venus van Willendorf is 11,1 cm groot en wordt gedateerd tussen 24.000 en 22.000 v.Chr. Het werd in 1908 door een archeoloog gevonden in Willendorf, Oostenrijk. Het werd gemaakt in het Laat-paleolithicum en werd gesneden uit kalksteen, dat echter niet in het gebied te vinden is. Het is gekleurd met rode oker. Het beeldje bevindt zich in het Natuurhistorisch Museum van Wenen. 

Venus schetsen
Het is bijna onmogelijk een archetype te schetsen, omdat het een dynamische kracht betreft, die je je dus als energetisch moet voorstellen. Toch zijn de Venus van Willendorf en de Venus van de Holle rots (die me ook al inspireerde tot nieuw werk) archetypische beeldjes. Zij symboliseren bepaalde energieën, of kosmische oerkrachten, die zich op het aardse vlak op uiteenlopende manieren kunnen manifesteren. Dit geldt trouwens voor de meeste zogenaamde Venusbeelden. Schetsen is in deze daarom misschien wel de beste benadering, maar van Venus is bij beide beeldjes geen sprake, ofschoon je Venus ook een archetype zou kunnen noemen. De ‘Venus van Willendorf’ vertegenwoordigt het archetype van de oermoeder, vandaar dat ook hier de titel 'Venus' veel verwarring oproept.

De term ‘archetype’ komt van het Griekse woord ‘archè’ dat ‘begin’ of ‘bron’ betekent. ‘Type’ staat voor ‘model’. Het woord archè werd in de oude Griekse filosofie gebruikt om het begin van de wereld aan te duiden: de oerstof, die het eerste principe van alle materie is. Archetypen kun je beschouwen als universele oermodellen, waarvan alle aardse vormen en verschijnselen zijn afgeleid. 

(Uit mijn column: 'Archetypen, een studie voor droomwerk': https://shelter36.nl/blog/archetypen-een-studie/)

Misschien is je ook opgevallen dat ik in het vorige blogbericht schreef dat Gaia voortkwam uit 'Chaos' en dat zij het archetype van de Aarde vertegenwoordigt. Ouranus (haar zoon en echtgenoot) vertegenwoordigt het archetype 'Hemel'. Hij wordt ook wel beschouwd als een hemellichaam, namelijk Uranus. Omdat Aphrodite zijn dochter is kan zij ook beschouwd worden als een planeet. Anderzijds is zij in zee geboren en aan land gespoeld, wat haar verbinding met het aardse markeert. Er bestaan dan ook verschillende versies van Aphrodite.

Schets van 2 Venusbeedjes

De Venus van Willendorf (rechts in de schets) is een typisch aardse godin: zij staat voor vruchtbaarheid, voeding, verzorging, de overvloed van moeder natuur, het leven-gevende principe. Dit is ook de reden dat ik me opnieuw door de Venus van Willendorf liet inspireren.

In september kun je deze oermoeder dus opnieuw verwachten in de Bergkerk, maar dan in een geheel andere uitvoering. Het begon met het idee van een gecamoufleerde Venus. 

 

Venus camouflage

Als je goed kijkt zie je de figuur van de Venus van Willendorf hier als het ware in verpakt zitten. De camouflage die ik hier gebruikt heb kun je gemakkelijk associëren met het leger. Deze oermoeder heeft uiteraard niets van doen met oorlog, strijd of conflict. Juist daarom koos ik ervoor haar te camoufleren, als tegenpool, of misschien wel tegengif in een wereld die op drift is geraakt.

Hieronder zie je een eerste bewerking. Je ziet dat ik enkele symbolen heb toegevoegd, die in de oertijd reeds werden toegepast en op verschillende locaties over de hele wereld zijn gevonden. De hoorn leende ik van de Venus van Laussel. ;-)

 

 

 

 Tot zover en wordt vervolgd, Pact23.com, Francis te Brake/la Braque

Venus van de Holle rots, kunstbeschouwing, perceptie en maak-proces

REVISITED

De Venus van de Holle Rots revisited

In dit artikel beschrijf ik mijn benadering en zienswijze (een stukje kunstbeschouwing) met betrekking tot dit bijzondere Venusbeeldje. Door er vanuit verschillende invalshoeken naar te kijken, kan een meer genuanceerd  standpunt worden bereikt en krijg je ook meer informatie over het werk zelf. Door zelf werken te maken die geïnspireerd zijn op dit beeldje (om precies te zijn op een replica ervan, die ik in mijn bezit heb) wordt mijn perceptie nog verder beïnvloed. Ik ben van mening dat een kunstenaar altijd naar verdieping en een bewustzijn dat beweeglijk en kritisch blijft, dient te streven. Verder is dit artikel ook een verslag van een zg. maak-proces, dat ik graag wil delen. Ik wens je heel veel inspiratie. 

Dit beeldje werd in 2008 in Duitsland/Schwäbische Alb gevonden en heet dus eigenlijk   'Venus vom Hohle Fels' :

Venus vom Hohle Fels, afb. van internet

De Venus van de Holle rots is een bijzonder intrigerend beeldje. Zo ervaar ik het althans. Meerdere jaren geleden kocht ik een replica van dit zg. Venus-beeldje, ik heb me er vervolgens door laten inspireren en enkele werken gemaakt, waaronder een levensgroot schilderij. Deze is 220 cm (h) x 140 cm (b). Ik wenste zo groot te schilderen omdat het beeldje

1. erg klein is, het heeft de grootte van een lucifersdoosje
2. desondanks een krachtige uitstraling heeft, wat waarschijnlijk te maken heeft met de expressieve stijl: Er is sprake van een zekere grofheid, groeven en hoekigheid in de weergave. 
3. behoorlijk abstract is, details ontbreken, alsook hoofd en voeten. Dit geeft mij een gevoel van ruimte en expansie, wat ik wil overdragen op een groot doek. 

Zachte lijnen en rondingen, die je o.a. bij de Venus van Willendorf kunt waarnemen, tref je hier niet. Zie ter vergelijking beide beeldjes op de foto hieronder. De Venus van Willendorf leende zich daarom veel beter voor het werk dat ik 2 jaar geleden heb laten uitvoeren in siliconen. Zie hiervoor mijn website: https://www.pact23.com/venus-to-squeeze/

De grootte van een lucifersdoosje

NB: Op mijn website vindt je over beide beeldjes ook wat achtergrondinformatie. 

Het grote schilderij heb ik een keer getoond tijdens een expositie, ook heb ik kaarten laten afdrukken van dit werk. Enkele jaren later voelde ik echter de behoefte om er wijzigingen in aan te brengen. Dit had te maken met het gegeven dat ik me stoorde aan het 'hoofd' op het schilderij, dat eigenlijk geen hoofd is, maar op het schilderij wel een hoofd lijkt. Dit kwam de abstractie van het beeldje niet ten goede, het deed er eerder afbreuk aan. Ik besloot toen het denkbeeldige hoofd, dat in wezen slechts een haakje/oogje is, (ws. om een koordje door te halen, zodat het beeldje gedragen kon worden) weg te schilderen. Ik deed dit door er flink wat witte verf over aan te brengen. Ook vond ik het van belang wat grotere kleurvlakken toe te voegen. Voorts heb ik het schilderij op kop gehangen, het hangt op die manier al meer dan een jaar aan de wand. Beide opties hebben tot nu toe echter te weinig resultaat opgeleverd. Het schilderij geeft -zo vind ik- nog steeds tezeer een indruk van een concreet vrouwelijk wezen, hoe oer en geabstraheerd het ook is.

De abstrahering had ik overigens ook via een mixed media werk benadrukt, ik heb via dit werk de indruk gegeven van een bergachtig landschap. In het mixed media werk heb ik een deel van de achterzijde van het beeldje verwerkt, waardoor de indruk van een berg wordt versterkt. Het werk staat op mijn website, zie: https://www.pact23.com/de-venus-van-de-holle-rots/

Ik besloot opnieuw aan de slag te gaan met de replica en het schilderij en te kijken wat er zou gebeuren. Ik heb eerst foto's gemaakt, niet alleen van de replica, maar ook v.h. schilderij. Door een en ander overzichtelijk naast elkaar te plaatsen, kan ik de ontwikkelingen beter zien en vergelijken.

Allereerst de kaart op A6 formaat, het betreft een weergave van het schilderij, zoals het er aanvankelijk uitzag. Eronder zie je een foto van het schilderij, zoals het er nu hangt.

   

               

Ik had bedacht dat ik met zwarte olieverf het hele schilderij zou kunnen bedekken, er dus een laag zwarte verf op aan te brengen, waarna ik met stukjes hout of spatels delen weg zou kunnen krassen. Olieverf blijft lang zacht, omdat ze niet snel droogt, je kunt er dus lang in werken. Je ziet wel dat het schilderij feitelijk een combi is van kleurvlakken en lijnen. Door in de zwarte laag te werken, daar delen van weg te krassen, schemeren er kleuren door. Ik had al eerder op die manier gewerkt, maar nog nooit met een bestaand schilderij. Ik vond het dus nodig om eerst in het klein wat testen te doen. Ik heb daar meerdere A6-kaarten voor gebruikt, maar bleef daardoor wel gebonden aan de figuur, zoals ik destijds had geschilderd. Dit gaf mij een beknellend gevoel, ik voelde dat ik mezelf tezeer beperkte. 

Door de foto's naast elkaar te plaatsen, (dus het oude naast het meest recente werk) zag ik echter dat het werk, dat nu op kop hangt, vlakker is geworden door de toegevoegde kleurvlakken, die de lijnen deels doorbreken. Achtergrond en object vloeien meer in elkaar over. Dit komt de abstractie ten goede. Bovendien wordt het lijfelijke en 3 - dimensionale van het oude schilderij daarmee doorbroken. Er kan van daaruit iets nieuws ontstaan. Het schilderij ga ik dus verder bewerken, maar niet met zwart ! ;-)

Door te werken in de zwarte olieverf  op de A6-kaarten, ontstond daarnaast de wens om op basis van dit Venusbeeldje te gaan tekenen, onder andere met kroontjespen en inkt. 

Hieronder enkele foto's die ik recentelijk heb gemaakt. Je ziet hoezeer de perceptie beïnvloed kan worden, door een ander standpunt in te nemen ten opzichte van de replica (deze bijv. van bovenaf te fotograferen) of de replica anders neer te leggen/te plaatsen, zoals je hieronder kunt zien: 

foto's van de replica, dec.2023

Het zal je opvallen dat door het op kop plaatsen, de abstractie, die ik in het beeldje waarneem, extra benadrukt wordt: 

foto's van de replica, dec.2023

Het landschappelijke dat ik in het mixed media werk naar voren haalde, door twee wandelaars op de rug van het beeldje te plaatsen, zie je hier ook aan de voorkant van het beeldje terug. Je krijgt een indruk van bergen en kloven, een machtige grootsheid. Er wordt zelfs een krater zichtbaar. 

Door te tekenen kan ik het beeld verder abstraheren en krijgt het de sfeer van een landkaart. Bij deze enkele foto's van schetsen: 

Wordt vervolgd

Francis te Brake, pact23.com

Deventer dec. 2023

Schetsen van een archetype

Venus schetsen

 

Het is bijna onmogelijk een archetype te schetsen, toch zijn de Venus van Willendorf en de Venus van de Holle rots archetypische beeldjes. Schetsen is echter misschien wel de beste benadering, maar van Venus is bij beide beeldjes geen sprake, ofschoon je dat ook wel een archetype zou kunnen noemen. Ik zoek het liever in de term 'oermoeder'. 

In de Bergkerk valt binnenkort een andere uitvoering te bekijken, een super mooie, tactiele uitvoering.

 

Tot zover, Pact23.com, Francis te Brake/la Braque