The Collapse, toelichting op mijn visie op 'LATEN'

Ter aanvulling op the Collapse uit de vorige blog, een bijdrage met betrekking tot de visie:

Om aan de behoefte van een -in ieder geval tijdelijk- unplugged zijn te voldoen in een maatschappij, waar hard werken, almaar doorgaan, een overkill aan prikkels, dagelijks online, plugged in en actief zijn, plus boordevolle agenda’s een alom geaccepteerde cultuur blijkt te zijn, heb ik de ‘tijdelijke en bewuste collapse’ ontwikkeld. 

Collapse kun je ook vertalen als ‘inzinking’, ‘neergaan’, ‘crashen’ of zelfs ‘instorten’.

Toelichting:

-De ‘passiviteit’ die ik heb uit gevonden kan zowel solo als onder begeleiding worden uitgevoerd: de begeleide vorm is een ‘supported collapse’. De supported collapse verschilt van de solo-collapse in zoverre dat ze onder begeleiding plaatsvindt. Beginners en leken kunnen het beste onder begeleiding starten, waarbij het wenselijk is dat de begeleiders al enige ervaring hebben.

Deze vorm van collapse dient begeleid en ondersteund te worden door minimaal 2 personen.

Belangrijk daarbij is het volgende:

Men (de mensen die begeleiden) probeert de val niet te breken, men probeert haar niet op te vangen of te ‘fixen’. Het is juist het tegendeel: men ondersteunt het vallen, the collapse. Dit is heel belangrijk en wil ik benadrukken. Daarom wordt de collapse of crash in beginsel niet alleen uitgevoerd, maar met ondersteuning van anderen.

Door de herhaling en door met minimaal 3 personen de collapse uit te voeren, word het effect versterkt en zal het op den duur een weldadige uitwerking hebben op de deelnemers.

Er zijn enkele randvoorwaarden verbonden aan de collapse, zoals ik deze voor ogen heb.

Mogelijk worden ze in de toekomst nog aangepast of aangevuld. Deze zijn: 

-De wens om ‘neer te gaan’, te ‘collapsen’, in te zinken.

-Toegeven aan de wens om ‘neer te gaan’, te ‘collapsen’, in te zinken.

-Zichzelf toestemmen om ‘neer te gaan’, te ‘collapsen’, in te zinken.

-De ander toestaan om deze handeling (wat eigenlijk meer een ‘laten’ dan een ‘doen’ betreft) te begeleiden.

-De mogelijkheid om te rouleren. 

Deze door mij ontwikkelde Collapse was in eerste instantie bedoeld als een antwoord op mijn behoefte aan een winterslaap. Ik trek het concept 'winterslaap' echter door naar alle seizoenen, daar ze niet seizoensgebonden is voor de -eventueel dolgedraaide- mens. Noch is het noodzakelijk er -zoals dieren die een echte winterslaap houden- 3 maand voor uit te trekken. 

Een eerste toevluchtsoord heb ik reeds geopend aan het strand, deze zomer, zie afbeelding: 

  Collapse-Club, Francis te Brake, Augustus 2019   

De toegang is het komende seizoen gratis, je bent van harte welkom!!

Francisca te Brake/La Braque
www.Pact23.com
www.Shelter36.nl

Tags: 
Art; Pamflet; Collapse; Photography; Francis te Brake; Pact23; Shelter36; Dreamwork; Cross-over; Visie op Laten; Unplugged; prikkels

Reflections on (a new definition) of ART

Reflections on (a new definition) of ART 

Hermeneutiek, kunst, waarneming, vervolg

In de laatste blog liet ik me inspireren door een werk van Gadamer, namelijk 'Die Aktualität des Schönen'. 
In deze blog maak ik een start met een vrouwelijke auteur. Zoals jullie wellicht van me gewend zijn, betrek ik er ook nu weer kunst en droomwerk bij. Voor mij is het een cross-over gebied, waar ik onderzoek doe, tot expressie kom en maak. Kortom: Ik zet hier mijn expedities uit. 

‘Verlangen naar de val’ en ‘the collapse’

Enige tijd geleden schreef ik over de hermeneutische benadering van de moderne kunst door Gadamer. Ik ben echter ook altijd op zoek naar vrouwelijke auteurs, omdat zij vaak een heel andere benadering kennen, die zeer verfrissend en bevrijdend kan zijn in een wereld die nog steeds gedomineerd word door het mannelijke denken, die in het geval van de herdefiniëring van begrippen als kunst, schoonheid, autonomie en waarheid, in hoge mate uitgaan van het autonome subject. Dat dit (volgens Christopher Lasch) mannelijk narcistische uitgangspunt en deze instelling haar beste tijd heeft gehad, word door Annelies van Heijst in haar boek ‘Verlangen naar de val’ beschreven. Behalve Christopher Lasch haalt zij meerdere auteurs aan, die van mening zijn dat het bewustzijn gestuurd wordt door onbewuste krachten. 
Ik vind het schokkend om te lezen dat men blijkbaar binnen de hermeneutiek nog niet verder gevorderd is dan een gissen omtrent het onbewuste en haar potentie. 
Misschien heb ik als maker en droomwerker makkelijk praten. Het is dus mogelijk dat ik ook dit boek alleen lees om uiteindelijk vertwijfeld uit te roepen, dat al deze vaklieden weliswaar retorisch beslagen ten ijs komen, maar op dit ijs niet verder komen dan staaltjes schoonschaatsen en pirouettes. Misschien trekt A. van Heijst deze conclusie ook wel, het betreft immers een vrouwelijke auteur; ik zal me dus verder in haar boek moeten begeven om daarachter te komen. 

Er is nog een andere reden om dit te doen, namelijk mijn associatie met de titel van haar boek: ‘Verlangen naar de val'. Ik associeerde deze met de titel ‘Collapse’, een titel die ik begin dit jaar koos voor enkele performances, die ik verbind met een theorie, die zich almaar verder uitvouwt. In eerste instantie hield ‘the collapse’ verband met een behoefte aan een winterslaap, die weer verband houdt met een behoefte aan unplugged leven, gecombineerd met een terugtrekken op jezelf, at least for a while. Ken je dat gevoel van ‘unplugged’ zijn, iets dat tegenwoordig bijna ondenkbaar lijkt? Ik ken het zeer zeker, zoals tijdens de winter, waar de natuur zich naar binnen keert en alle kleur lijkt te verliezen. Ik ken het echter ook in de zomer, als ik voor enige tijd de deur achter me dicht trek en daarmee alle beslommeringen achter me laat. Ik wil nu alleen nog maar laten, alleen nog maar laten. Alleen nog maar zijn, in deze zomer met zand en zee, opgaan in het water, de lucht erboven, de zon, het oneindige landschap. Buiten zomer en winter ken ik altijd periodes, dagen of momenten, die met dit verlangen gepaard gaan. Unplugged en prikkelarm de nacht ingaan om te slapen, sluimeren en dromen, ervaar ik zelfs als essentieel. Daarom ontwikkelde ik naast 'the collapse' een 'instant collapse' als een 'passiviteit', die je dagelijks zou kunnen inlassen. De collapse helpt te ontspannen, diep te ontspannen. 

Misschien ken je dat wel, als je je heel erg moe voelt of misschien zelfs uitgeteld, dat je een gevoel kunt hebben van totaal crashen. Dit kan ook een verlangen zijn.

Nu is het zo dat diepe ontspanning ook nagestreefd wordt bij het beoefenen van droomyoga. Het klinkt misschien tegenstrijdig, het is echter zo dat je in wezen je droomlichaam traint. Je bevordert namelijk een diepe ontspanning om wakker te worden. Niet alleen in je slaap, maar ook overdag. 

Wordt vervolgd ! Tot die tijd alvast wat stemopnames die -hopelijk- inspireren en uitnodigen tot diepe ontspanning: 

Accept the feeling

https://drive.google.com/file/d/1M4bRoJdyJBRfXWmKoGBTQIkQp33ppnhP/view?usp=sharing

Verlangen om te blijven

https://drive.google.com/file/d/1zHpkN_K620Pcl0Am6gNDHZcFjYLqXK41/view?usp=sharing

Verlangen om te crashen
https://drive.google.com/file/d/1O6rpebSHKnuBV1g7qLZnAMUnmuYQNteJ/view?usp=sharing

www.shelter36.nl

www.pact23.com
https://pact23.blogspot.com/

Hashtags: Art; Actuality; Definition; Hermeneutiek; Perceptie; Waarneming; Dreams; Dreamwork; Droomyoga; Dreambody; The Unconscious; Subject; Autonomie

Reflections on (the definition of) Art, vervolg

Kunst en Waarneming, Hermeneutiek en Gadamer

Vervolg

De kunsthistoricus en estheticus Richard Hamann wordt door Gadamer geciteerd in zijn boek: ‘De actualiteit van het schone’, als hij zegt dat de waarneming niet langer meer op pragmatische doelen is gericht en daarbinnen een functie verkrijgt, maar zich in haar eigen betekenis uitdrukt en presenteert. Gadamer meende echter verder te moeten gaan dan de zintuigelijke waarneming, die Hamann bedoelde. Hij meent dat er sprake is van een diepere dimensie van de waarneming, wat hij verwoord als ‘de esthetische niet-onderscheiding’. Hij stelt een secundaire benadering voor wanneer men (ik citeer) ‘moet abstraheren van hetgeen door een kunstzinnige vorm betekenisvol aanspreekt’.

Hij zegt: ‘Dat men om ook maar iets te zien, bij wat men ziet iets denken moet, is altijd waar.’ Die zin alleen al vind ik prachtig. Hij bedoelt echter eveneens te zeggen dat dit een ‘vrij spel’ betreft, die niet op het denken van begrippen berust. Het is -zo schrijft hij- het vrije spel tussen het beeldscheppend en het begrijpend verstaand-vermogen.

Hij gaat er daarbij van uit dat men als toeschouwer een betekenis verwacht, ervaart of erin projecteert. Ik ben van mening dat juist dat een keuze is, dus geen gegeven, iets waar je aan vast zit. Gadamer blijft daar echter op voortborduren in zijn werk: ‘De actualiteit van het schone’, wellicht ook omdat hij -gezien zijn achtergrond en opleiding- alleen het standpunt van de toeschouwer kent en beschrijft.

Het is vanuit dit standpunt (zo wens ik te beweren) dat hij de hedendaagse kunsten een nieuwe functie toeschrijft, of beter gezegd, een oude functie, die in een hedendaagse verpakking wordt aangereikt, namelijk het oprekken of uitdagen van de gangbare of vertrouwde waarneming. 

Hier ligt een verband met ‘the grasping of the ego’, wat bij droomwerk, zoals ik dat uitdraag, een belangrijk aandachtspunt is. ‘This grasping’, wat o.a. gepaard gaat met het koppelen aan begrip, oordeel, voorkeur e.d. brengt bewustzijnsvernauwing met zich mee. Het is die vernauwing waar we vrijwel dagelijks mee optrekken.

Ik voeg een illustratie toe om dit toe te lichten:

Abstractie, Aug.2019, Francisca te Brake, Pact23.com   

Het betreft een abstractie van het beeld, dat ik een paar dagen geleden voorbij liet komen. Hier is eigenlijk geen sprake meer van een voor of achtergrond, ook zal je aandacht minder snel gericht worden. Er is minder sprake van herkenning, plus dat eventuele bekende patronen toegepast worden op een manier die wrijving kan veroorzaken. De waarneming lijkt daardoor misschien wat meer uitgedaagd te worden. Dan verder: Zie je een uitsnede van een parketvloer? Nee, want dat is in wezen niet wat je ziet; de parketvloer is het begrip/de benaming, die wij geven aan een construct, die ooit deze term kreeg toebedeeld, waar we het dan als groep over eens zijn (waren). Dit geldt ook voor een kat, die menigeen dacht gezien te hebben, eergisteren wellicht wat meer dan nu. Waarnemen, droomwerk en droomyoga komen opnieuw samen met deze vorm van hermeneutiek. 

Bronvermelding:

H.G. Gadamer, De actualiteit van het schone, vertaald uit het Duits door R. Heitmeijer: Die Aktualität des Schönen, 1977, Amsterdam-Boom.

Reflections on (the definition of) Art

Reflections on (the definition of) Art

Hermeneutiek, H.G. Gadamer, waarneming en kunst

Ik verwijs naar vorige bijdragen ten aanzien van dit thema, waar ik nu weer wat kennis en inzicht aan toevoeg. Ik doe dit omdat ik het erg interessant maar ook noodzakelijk vind te reflecteren op dit thema. Dit doe ik in wezen al vanaf de eerste jaren op de Kunstacademie, waar van alles beweerd werd over kunst, betekenis, echtheid en dus waarheid. De nadruk komt steeds meer te liggen op ‘creativiteit’, maar de definitie van kunst blijkt nog steeds een subjectieve en al te vage aangelegenheid.

Gadamer zegt in ‘De actualiteit van het schone’ o.a. het volgende:

‘Het is altijd een geestelijke prestatie, of ik me nu met overgeleverde vormen van traditionele kunst bezighoud of door de moderne kunstproductie wordt opgeëist.’

Voorts herhaalt hij wat hij eerder in het boek reeds toegelicht had, namelijk dat de toeschouwer in belangrijke mate deelneemt aan het kunstwerk, door haar/zijn reflectie. Reflectie betekent in wezen dat je de tijd neemt om je te verdiepen en je uiteen te zetten met de gelaagdheid van een werk. Je stelt je open voor de informatie, die als het ware via en door de reflectie naar je toekomt. Gadamer zegt daarover het volgende:

‘Er is sprake van een synthetische handeling, waarbij wij –en hij doelt daarmee op de toeschouwer- moeten verenigen, veel samen moeten brengen. Het is van belang het zo op te bouwen dat het bij wijze van spreken woord voor woord als schilderij wordt gelezen en deze dwingende opbouw op het laatst tot het beeld samenvloeit, waarmee de ermee opgeroepen betekenis aanwezig is.’

Dit veronderstelt echter dat je beschikt over bepaalde eigenschappen en vaardigheden, die verbonden zijn met kennis en ervaring omtrent de kunst- en cultuurgeschiedenis, antropologie, filosofie en ook (in redelijke mate) getraind of geschoold bent als het gaat om waarneming en de betekenis daarvan.

‘De identiteit van het kunstwerk is niet door een of andere classicistische of formalistische definitie gegarandeerd, maar wordt gestand gedaan door de wijze waarop we de opbouw van het kunstwerk zelf als taak op ons nemen.’

‘Betekenis’ is ook een term die nadere uitleg en toelichting behoeft. In het kort komt het erop neer, dat Gadamer onderscheid maakt tussen de traditionele ‘schone kunsten’ en de moderne hedendaagse kunst als het gaat om betekenis. In de klassieke kunsttraditie was de betekenis vooraf gegeven en kun je spreken van duidelijke richtlijnen inzake doel, visie en criteria met ‘schoonheid en kosmische ordening’ als vertrekpunt. Er was ten tijde van de ‘schone kunsten’ meer houvast voor de toeschouwer, zoals dit ook wel lijkt te gelden voor hedendaagse figuratieve kunst. Lijkt, want in wezen is het juist dat zogenaamde houvast, waar(door) menig toeschouwer blijft steken.

Dit geldt ook voor droomwerk. Het is ‘the grasping of the ego’, die ons telkens weer belemmerd om vrij of in ieder geval ‘vrijer’ te worden in onze waarneming.

Droomwerk begint steeds meer op kunstbeschouwing te lijken, lijkt het wel ;-)

Ik voeg een foto bij die een toenemende abstractie laat zien naarmate je focus zich verplaatst van voorgrond naar achtergrond. Ik wil je uitnodigen er eens op die manier naar te kijken, zonder antwoord te willen geven op de vraag ‘wat’ je meent te zien.

Compositie, Aug. 2019, Francisca te Brake, Pact23.com   

Tags:
Art; Reflections on Art; Hermeneutiek; Filosofie; Abstractie; Figuratie; Schone kunsten; hedendaagse kunst; Definieren; Waarneming; Fotografie; Droomwerk