Het Futurisme en de ideale staat

Enige tijd geleden had ik een artikel geschreven over ideologie, filosofie en politiek. In de eerste alinea schreef ik als volgt:  

'We dienen te beseffen dat ideologie, politiek, filosofie en de kunsten altijd al verband met elkaar hielden en dat een (politieke) ideologie gepaard gaat met het naar voren schuiven van ‘verwante’ filosofen, wetenschappers, schrijvers en beroemdheden. Vervolgens wordt het propaganda-apparaat in werking gesteld, die daar volledig op afgestemd is.'.....

Ik baseerde een deel van mijn onderzoek op het boek van Popper, getiteld: The open society and its enemies’ (1945). De link naar dit artikel is: https://pact23.blogspot.com/2022/06/ideologie-filosofie-en-politiek-een.html. Aan het eind van dit artikel gaf ik aan nog een bijdrage te zullen leveren over de futuristen, omdat ook daar een verband te zien is met de huidige ontwikkelingen binnen Europa. 

De futuristische stroming is geïnspireerd op de industriële ontwikkelingen en de daarmee gepaard gaande ideologie, die door schrijvers en schilders werd geschetst via hun manifesten en werk. Kortom: zij maakten met hun werk propaganda voor een nieuwe wereld, zij schetsten een toekomstbeeld, een ideale staat. Met die laatste term doel ik op Plato en zijn ideale staat, wat beschreven wordt in het voorgaande artikel.

Het eerste ‘futuristisch manifest’ werd geschreven door een Italiaanse dichter, Filippo Tomasso Marinetti. Hij wenste de wereld van de literatuur te vernieuwen en meende zelfs dat al het voorgaande vernietigd diende te worden om dat te bereiken. Zijn manifest werd in 1910 gevolgd door het manifest van enkele jonge kunstenaars, het 'Manifest van Futuristische Schilders'. Net als Marinetti waren zij door machines, de voortschrijdende technologie, snelheid, kracht en beweging gefascineerd. 

De stijl van de futuristische schilders was beïnvloed door de kubisten, die een avantgarde-groep vertegenwoordigde in Parijs. Kenmerkend is het fragmenteren en ontleden van de objecten, die geschilderd werden, de onderdelen werden a.h.w. opnieuw of naast elkaar gerangschikt, waardoor een nieuwe beeldtaal ontstond. Deze beeldtaal sloot eigenlijk zeer goed aan op de ontwikkelingen en de dynamiek van het industriële tijdperk, een tijdperk dat in bepaalde steden al goed voelbaar was. Voor de futuristen was het thema dan ook veelal gekoppeld aan energie, vooruitgang en verandering. Daartegenover stond het verlangen om het oude te verlaten. De oude wereld van de laat 19^e eeuw was in de ogen van de futuristen ingeslapen en diende vervangen te worden door de hecktiek en dynamiek van de moderne geïndustrialiseerde samenleving. 

In 1912 volgde een futuristisch manifest over 'fotodynamiek', getiteld Fotodinamica Futurista. Datzelfde jaar publiceerde Boccioni zijn 'Technisch Manifest van Futuristische Beeldhouwkunst', waarin hij baanbrekende ideeën lanceerde. Hij stelt erin voor om niet alleen de figuur zelf te verbeelden, maar om deze te verbinden met zijn omgeving. Hij zocht naar een dynamische integratie tussen de objectvorm en zijn omgeving. Hij pleitte er in zijn manifest voor om 'de gesloten vorm' af te schaffen. Een jaar later maakt hij zijn beroemde meesterwerk ‘Unique Forms of Continuity in Space’, een beeld dat beide ideeën uit zijn manifest lijkt te verenigen. 

Ik laat enkele afbeeldingen zien van de futuristische stroming voor wat betreft de fotografie en de beeldhouwkunst en plaats daarnaast enkele werken van mezelf, waarbij alleen de 2^e bewust op het werk van Boccioni geinspireerd was. De eerste is een airbrush werk dat geinspieerd is op een foto van een beweging, om precies te zijn: een portret (twee gezichten) in beweging. 

Anton Giulio Bragaglia, Salutando, 1911

Spleen pour rire, Francis te Brake, Pact23.com, 1999

  'Unique Forms of Continuity in Space', Boccioni, 1913

   

Future-ski, Francis te Brake, Pact23.com, 2006

Wordt vervolgd, 

Francisca la Braque

Pact23.com/ Pact23.blogspot.com